Doksanlı yıllar Türkiyenin çevresinde büyük değişikliklerin meydana geldiği bir dönem oldu. Uluslararası sistemin yapısında ortaya çıkan değişiklikler hem yeni devletlerin hem de yeni rejimlerin ortaya çıkmasına; bazılarının yeni uluslararası ortamda dış politika ve güvenlik politikalarını yeniden biçimlendirmelerine yol açtı. Doğu bloku dağılırken, Türkiye eski komşusunu (SSCB) kaybetti; yeni komşularla sınırdaş oldu. Bazı eski komşularında kurulan yeni rejimler altında, ilişkilerini yeniden tanımlamak zorunda kaldı. Genel olarak bakıldığında, Türkiyenin ortasında bulunduğu her üç bölge de (Balkanlar, Ortadoğu ve Kafkasya-Orta Asya) çatışma ve istikrarsızlıkların yoğun olarak yaşandığı yerler oldu.

Bu çalışma Türkiyenin çevresinde yer alan ülkelerin bu dönemde yaşadıkları geçiş sürecini, bunun iç yapılarında yarattığı değişimi ve dış politikalarına etkilerini inceleyerek, doğrudan Türkiyeye değinmeden, ama sonuçta her biri Türkiyeyi etkileyen ve etkileme potansiyeli taşıyan gelişmeleri ele almaktadır. Böylece, bir yandan Türkiyede daha az değinilen / incelenen Türkiyeyi çevreleyen ülkelerin iç yapıları ve dış politikaları ele alınırken, öte yandan da Doksanlar gibi son derece dinamik ve hareketli geçen bir dönemde, Türk dış politikasının bölgesel bağlamı ortaya konulmaya çalışılmaktadır.